Prawo Karne

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego dał kierowcom nowe narzędzie do obrony przed utratą prawa jazdy za przekroczenie prędkości. Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się:

Kiedy możesz utracić prawo jazdy za przekroczenie prędkości?

Jakie zmiany wprowadza wyrok Trybunału?

Co wyrok Trybunału Konstytucyjnego oznacza dla kierowców?

Czy możemy spodziewać się nowych przepisów?

 

Kiedy możesz utracić prawo jazdy za przekroczenie prędkości?

W trakcie rutynowej kontroli drogowej funkcjonariusz policji może sprawdzić stan naszego samochodu lub ważność dokumentów. Jest uprawniony do dokonania kontroli trzeźwości oraz zweryfikowania w bazie elektronicznej czy nie jesteśmy odpowiedzialni za wykroczenia drogowe. Jeżeli stwierdzi poważne nieprawidłowości, może zatrzymać nasze prawo jazdy. 

 

Katalog przypadków, które uprawniają funkcjonariusza do zatrzymania dokumentu prawa jazdy:

• uzasadnione podejrzenie, że kierowca znajduje się pod wpływem alkoholu lub środków odurzających,
• upłynął termin ważności prawa jazdy,
• przekroczenie liczby 24 punktów karnych w ciągu roku lub 20 punktów, jeżeli kierowca ma uprawnienia krócej niż rok,
• prekroczenie liczby 24 punktów karnych za naruszenie przepisów ruchu drogowego w okresie 5 lat od wydania skierowania na kurs reedukacyjny,
• w okresie 2 lat od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy kierowca popełnił przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji,
• kierowca nie ma dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdu,
• pomimo wydanego uprzednio nakazu samochód nie jest wyposażony w blokadę alkoholową,
• kierowca przekroczy dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym,
• kierowca przewozi osoby w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określoną w dowodzie rejestracyjnym pojazdu.

 

Po zatrzymaniu prawa jazdy funkcjonariusz wydaje kierowcy pokwitowanie. Uprawnia ono go do prowadzenia pojazdu przez określony czas od momentu zatrzymania dokumentu.

 

Następnie policja kieruje informację o podjętych czynnościach do odpowiedniego organu tj. sądu, prokuratora i starosty.

 

W jakich przypadkach starosta wydaje decyzję administracyjną?

 

Chodzi o przypadki wskazane w ustawie o kierujących pojazdami, gdy:

• upłynął termin ważności prawa jazdy,
• kierowca nie przedstawił w terminie zaświadczenia o ukończeniu kursów  w tym kursu reedukacyjnego,
• kierowca nie przedstawił w terminie wymaganego przepisami orzeczenia lekarskiego,
• kierowca przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym,
• kierowca przewozi więcej osób niż liczba miejsc określona w dowodzie rejestracyjnym.

 

My skupmy się na zatrzymaniu prawa jazdy w przypadku przekroczenia dozwolonej prędkości w terenie zabudowanym. Starosta wydaje decyzję na okres 3 miesięcy i nadaje jej przy tym rygor natychmiastowej wykonalności. Oznacza to, że decyzja staje się natychmiast wykonalna, pomimo tego, że przysługuje od niej odwołanie.

 

Jeżeli kierowca prowadził pojazd pomimo zatrzymania prawa jazdy za przekroczenie prędkości, starosta przedłuża okres zatrzymania prawa jazdy do 6 miesięcy.

 

Kancelaria Radcy Prawnego Arlety Dub-Brych zajęła I miejsce w Konkursie Orły Prawa 2022 o czym możesz przeczytać tutaj

 

Jakie zmiany wprowadza wyrok Trybunału?

 

Trybunał Konstytucyjny badał czy procedura zatrzymania prawa jazdy za przekroczenie dopuszczalnej prędkości w terenie zabudowanym o 50 km/h stosowana przez starostów jest zgodna z Konstytucją.

 

Rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie zapadło w dniu 13 grudnia 2022 r. w sprawie sygn. akt K 4/21. 

Z uzasadnienia do wyroku TK można wyczytać, że „Starosta nie dokonuje samodzielnie ustaleń faktycznych co do rzeczywistego przebiegu zdarzenia. Jest związany treścią informacji organu kontroli ruchu drogowego. Treść informacji funkcjonariusza policji korzysta ze swoistego domniemania prawdziwości, które nie może być przez stronę podważone w toku postępowania administracyjnego w sprawie zatrzymania prawa jazdy”.

Trybunał Konstytucyjny uznał, że powyższa procedura jest niekonstytucyjna. 

 

Co wyrok Trybunału Konstytucyjnego oznacza dla kierowców?

 

Do tej pory kierowcy musieli podporządkować się arbitralnym rozstrzygnięciom policjantów, a następnie starosty. Wyrok TK wywołał jednak spore poruszenie i zwrócił uwagę na bardzo istotny problem. Kierowca musi mieć zagwarantowaną prawnie możliwość obrony w sprawie o zatrzymanie prawa jazdy za przekroczenie prędkości. 

 

Wyrok Trybunału ma charakter interpretacyjny. Oznacza to, że jego rolą jest wskazanie sposobu rozumienia przepisu, który będzie zgodny z Konstytucją. Kierowcy powinni zatem z rezerwą podejść do rozstrzygnięcia i poczekać na przykłady z praktyki.

 

Czy możemy spodziewać się nowych przepisów?

 

Zmiana przepisów nie jest potrzebna. Wystarczająca będzie zmiana podejścia starostów do procedury wydawania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy za przekroczenie prędkości.

 

Starostowie mają obowiązek odebrać wyjaśnienia od kierowców. Ich decyzja administracyjna nie może być wyłącznie potwierdzeniem czynności funkcjonariuszy policji. Zobowiązani są, dokładnie zbadać każdy przypadek zatrzymania prawa jazdy  za przekroczenie prędkości również z perspektywy kierowcy. Tylko takie postępowanie pozwoli na zapewnienie kierowcy możliwości podniesienia swoich racji.

 

Niejednokrotnie słyszy się przecież o niedokładnych pomiarach prędkości. W sytuacjach takich, jak opisane powyżej nawet 1 km/h może przesądzić o zatrzymaniu prawa jazdy. Kierowca powinien mieć zatem możliwość, aby przedłożyć dowody na swoją obronę przed wydaniem decyzji przez starostę. Dotychczasowy automatyzm zupełnie wyłączał taką możliwość. Miały miejsce przypadki zatrzymania prawa jazdy w nieuzasadnionych przypadkach. 

 

Podsumowanie:

• W trakcie kontroli drogowej funkcjonariusz policji może zatrzymać nasze prawo jazdy. Nastąpi to np. w sytuacji, gdy przekroczymy dopuszczalną prędkość w terenie zabudowanym o 50 km/h.
• Funkcjonariusz zawiadamia starostę o dokonanym zatrzymaniu prawa jazdy za przekroczenie prędkości.
• Starosta powinien zadbać okoliczności zatrzymania prawa jazdy za przekroczenie prędkości.
• Kierowca powinien mieć możliwość obrony w przypadku zatrzymania prawa jazdy za przekroczenie prędkości.

 

Obszar działania: Niegowa, Koniecpol, Szczekociny, Włodowice, Siewierz, Ogrodzieniec, Olkusz, Katowice, Częstochowa, Poręba, Poraj, Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza, Będzin, Zawiercie, Myszków, Żarki, Lelów



Dodano: 20 lutego 2023 Wyświetleń: 1081 Radca prawny Arleta Dub-Brych
Wstecz