Spis treści:
Kiedy sąd zarządzi wykonanie kary zastępczej?
Pozbawienie wolności niewypłacalnego skazanego
Środki odwoławcze od kary zastępczej
Dostałeś do zapłacenia karę grzywny i zastanawiasz się co możesz zrobić? Z poniższego artykułu dowiesz się jakie obowiązki może nałożyć na Ciebie sąd. Znajdziesz tu także informacje jak uchronić się przed wymierzeniem kary zastępczej.
Kara grzywny stanowi przewidzianą prawem reakcję na popełnione przestępstwo. Pełni przede wszystkim funkcję ochronno-represyjną. Innymi słowy nakłada na skazanego pewną dolegliwość finansową. Ma również za zadanie powstrzymać go przed powielaniem podobnych zachowań w przyszłości.
Kara grzywny co do zasady wyrażona jest w stawkach dziennych. Najniższa liczba stawek wynosi 10, natomiast najwyższa 540. Najniższa stawka dzienna to kwota 10 zł, a najwyższa to kwota 2000 zł. Ustalając jej wysokość sąd bierze pod uwagę:
Wysokość kary grzywny określa się poprzez przemnożenie liczby orzeczonych stawek dziennych przez wielkość ustalonej stawki.
Sąd wzywa skazanego do uiszczenia kary grzywny w terminie 30 dni. Po jego bezskutecznym upływie skazany musi liczyć się z egzekucją komorniczą.
Zazwyczaj następuje to po stwierdzeniu bezskuteczności egzekucji komorniczej. Komornik zaniecha czynności, jeżeli skazany nie dysponuje wystarczającym majątkiem.
Sąd może zarządzić zamianę kary grzywny i wykonanie kary zastępczej także wcześniej, przed uzyskaniem wyników egzekucji. Zazwyczaj już na etapie postępowania sąd może zasięgnąć informacji co do stanu majątkowego skazanego. Na podstawie zebranych dowodów jest w stanie ocenić, czy egzekucja przyniesie realne rezultaty. Może wówczas okazać się, że skazany nie posiada wymaganych środków. W takich przypadkach nie ma konieczności oczekiwania na postanowienie komornicze.
W pierwszej kolejności sąd orzeka wobec skazanego obowiązki nieizolacyjne. Pozbawienie wolności jawi się natomiast jako ostateczność. Taka zamiana kary jest dla skazanego mniej uciążliwa, często także od samej grzywny.
Zgodnie z powyższym w pierwszej kolejności sąd rozważa zamianę grzywny na pracę społecznie użyteczną. Przyjmuje się, że dziesięć stawek dziennych jest równoważnych miesiącowi pracy społecznie użytecznej. Zaokrąglenie następuje w górę, do pełnego miesiąca. Pracę społecznie użyteczną określa się w miesiącach. Wymiar godzin pracy wynosi od 20 do 40 w stosunku miesięcznym.
Rozwiązanie ma na celu umożliwienie skazanemu odbycie kary w zmienionej formie. Przewidziane zostało dla osób o trudnej sytuacji osobistej i finansowej.
Co w sytuacji, gdy skazany nie jest w stanie podjąć się wykonywania pracy? Wówczas sąd zarządza zastępczą karę pozbawienia wolności. Przyjmuje jednocześnie, że jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny dwóm stawkom dziennym grzywny.
Art. 46 § 1 Kodeksu karnego wykonawczego
Jeżeli egzekucja grzywny okazała się bezskuteczna lub z okoliczności sprawy wynika, że byłaby ona bezskuteczna, sąd zarządza wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności, gdy:
Analogiczne rozwiązanie przyjęte zostało w odniesieniu do wykroczeń. Również w tym przypadku nieuiszczoną grzywnę można zamienić na prace społeczne. Trwa najkrócej tydzień, a najdłużej 2 miesiące.
Zastępcza kara aresztu następuje po stwierdzeniu, że:
Sąd przyjmuje, że jeden dzień zastępczej kary aresztu jest równoważny grzywnie od 20 do 150 złotych. Kara zastępcza nie może przekroczyć 30 dni aresztu.
Skazany może w każdej chwili zapłacić grzywnę lub jej brakującą część. Zostaje wówczas zwolniony od prac społecznych lub „odsiedzenia” kary w zakładzie karnym. Skazany może również uiścić część zasądzonej kwoty. W takich przypadkach wymiar jego kary ulega odpowiedniemu zmniejszeniu.
Gdy suma zostanie wpłacona podczas pobytu w zakładzie karnym, skazany zostaje z niego niezwłocznie zwolniony.
Sąd może w każdym czasie wstrzymać wykonanie kary zastępczej. Warunkiem jest złożenie przez skazanego oświadczenia, że podejmie pracę społecznie użyteczną i podda się rygorom z nią związanym. Wstrzymanie następuje do czasu wykonania pracy lub uiszczenia całości grzywny.
Art. 48a § 6 Kodeksu karnego wykonawczego
Na postanowienie w przedmiocie wstrzymania i zarządzenia wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności oraz określenia wymiaru pozostałej do wykonania pracy społecznie użytecznej lub zastępczej kary pozbawienia wolności przysługuje zażalenie.
W przedmiocie kary zastępczej sąd obraduje na posiedzeniu. Skazany oraz jego obrońca mają prawo wziąć w nim udział. W razie niekorzystnego rozstrzygnięcia – mogą odwołać się poprzez wniesienie zażalenia. Chodzi zarówno o przypadki prac społecznych, jak i zastępczej kary pozbawienia wolności.
Jest to instytucja przewidziana dla skazanych o trudnej sytuacji ekonomicznej lub rodzinnej. Znajduje zastosowanie, jeżeli nie są w stanie jednorazowo uiścić grzywny.
Jej istota polega na rozłożeniu grzywny na raty na czas nieprzekraczający 1 roku. Termin liczy się od dnia wydania pierwszego postanowienia w tym zakresie. W szczególnych wypadkach, zwłaszcza gdy wysokość grzywny jest znaczna, można ją rozłożyć do 3 lat.
Rozłożenie na raty jest dopuszczalne, jeżeli natychmiastowe wykonanie grzywny pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. Jej zadaniem nie jest wyeliminowanie orzeczonego obowiązku. Pozwala na jego realizację partiami, adekwatnie do możliwości skazanego. Z tego względu zasługuje na duże uznanie.
Przy analizie wniosku sąd zwraca uwagę na sytuację osobistą skazanego. Bierze pod uwagę wysokość uzyskiwanych przez niego zarobków oraz wykonywany zawód. Przedmiotem zainteresowania będą także elementy majątku wspólnego skazanego oraz jego małżonka. W oparciu o powyższe sąd ocenia czy możliwe jest uzyskanie całej zasądzonej sumy.
W pewnych przypadkach może dojść nawet do umorzenia grzywny. Zdarza się to jednak rzadko, jeżeli jej nieuiszczenie wynika z przyczyn niezależnych od skazanego. Dodatkowo, wykonanie kary na innej drodze musi być niemożliwe lub niecelowe.
Umorzenie grzywny następuje w całości lub w części.
Podsumowanie:
Problematyka zamiany kary grzywny potrafi przysporzyć niemałych trudności. W tym miejscu zachęcam Państwa do kontaktu z Kancelarią, gdzie mogą Państwo liczyć na rzeczowe oraz profesjonalne podejście do problemu, a także rozwianie wszelkich wątpliwości.
Kancelaria Radcy Prawnego Arlety Dub-Brych zajęła I miejsce w Konkursie Orły Prawa 2022 o czym możesz przeczytać tutaj
Obszar działania: Niegowa, Koniecpol, Szczekociny, Włodowice, Siewierz, Ogrodzieniec, Olkusz, Katowice, Częstochowa, Poręba, Poraj, Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza, Będzin, Zawiercie, Myszków, Żarki, Lelów