Prawo Rodzinne

Czy życie z toksycznym partnerem ma sens

Czy życie z toksycznym partnerem ma sens

Żaden związek nie jest idealny. W każdym prędzej czy później pojawiają się okazjonalne spięcia i chłodne wymiany zdań. Czasami trudno postawić jasną granicę pomiędzy zwykłym nieporozumieniem a oznaką toksyczności. Poniżej dowiesz się w jaki sposób rozpoznawać pierwsze alarmujące sygnały ze strony partnera.  

 

Spis treści:

Czym jest toksyczny związek?

Jakimi cechami charakteryzuje się toksyczny partner?

Jak wpływa na nas toksyczny partner?

Związek z osobą o zaburzeniach zdrowia psychicznego

Czy warto być ze sobą „na dobre i na złe”?

 

Czym jest toksyczny związek?

 

Osoby, które tkwiły w destrukcyjnej relacji zazwyczaj zdają sobie z tego sprawę po czasie. Z pozoru nietrudno przecież przypisać pojęciu „toksyczności” szereg skojarzeń i zachowań. Problemy pojawiają się przy przełożeniu ich na grunt własnego związku.

 

Zastanów się jak często przymykasz oko na zachowania partnera. Jak często puszczasz mimo uszu jego uwagi i nieustanne komentarze? Myślisz sobie, że szkoda przekreślać kilka lat budowania relacji dla jednej, nieznaczącej kłótni. Od znajomych wokół słyszysz: „ale przecież taka ładna z was para!”. Wszystkie te czynniki powodują, że zaczynasz się zastanawiać – czy to aby przypadkiem nie ja jestem problemem?

 

Jakimi cechami charakteryzuje się toksyczny partner?

 

Zapewne każdy ma w głowie swoje własne skojarzenia, które opiera na doświadczeniach albo obserwacjach. Jedni stwierdzą, że toksyczny partner to taki, który kłamie i działa za naszymi plecami. Drudzy posuną się o kilka kroków dalej i podkreślą, że o toksyczności można mówić dopiero w ekstremalnych przypadkach. Zazwyczaj na myśl nasuwa się w tym miejscu agresja słowna i fizyczna lub zdrada. W rzeczywistości każdy ze wskazanych przykładów zachowań można scharakteryzować łącznym mianem „toksyczności”.

 

Trzeba pamiętać, że każda relacja zasługuje na indywidualne spojrzenie. Będąc w emocjach nie zawsze jesteśmy w stanie ocenić jak powinniśmy postąpić. Z tej perspektywy korzystnym może okazać się skorzystanie z pomocy profesjonalisty np. psychologa.

 

Niemniej jednak poszczególne „objawy”, które obserwujemy u naszego partnera mogą stanowić dla nas sygnał ostrzegawczy. Warto zwracać na nie uwagę:

  • brak szacunku, uznania, akceptacji ze strony partnera,
  • lekceważenie własnych potrzeb i priorytetyzowanie życzeń partnera,
  • agresja, przemoc, niekontrolowane wybuchy złości,
  • wykorzystywanie przez partnera naszego uzależnienia finansowego oraz trudnej sytuacji majątkowej w celu podporządkowania,
  • przesadna zazdrość, ograniczenie nam możliwości spotkań z rodziną, przyjaciółmi, kontaktu ze współpracownikami,
  • kontrola w rozmaitych sferach życiowych,
  • nadmierny krytycyzm wobec naszej osoby,
  • brak szczerości w związku, nieustanne wrażenie, że partner coś przed nami ukrywa i podejmuje działania za naszymi plecami,
  • poczucie uwikłania się w huśtawkę emocjonalną, gdzie partner z jednej strony okazuje nam uczucia i daje nam poczucie spełnienia, a z drugiej strony obciąża nas psychicznie poprzez szantaż i poniżanie.

 

Toksyczna relacja zawsze bazowała będzie na tych samych podstawach, czyli braku równości pomiędzy partnerami. W tego typu schematach jedna strona jawi się jako ta bardziej zaangażowana. Poprzez swoje starania wierzy, że może zmienić postępowanie partnera.

 

Niestety bardzo często okazuje się, że osoby uwikłane w toksyczną relację nie dostrzegają w porę odpowiednich sygnałów. Wszelkie przejawy negatywnych zachowań tłumaczą sobie stwierdzeniem „On/ona taki jest”. Z drugiej strony bardzo szybko o nich zapominają, kiedy przychodzą te dobre chwile.

 

Niespodziewanie okazuje się, że „toksyczne” momenty zaczynają stawać się przeważające.

 

Jak wpływa na nas toksyczny partner?

 

Funkcjonowanie w toksycznym związku znacząco odbija się na naszej psychice. Jednocześnie sieje niesłychane spustoszenie w organizmie. Ich skutki stają się widoczne dopiero po dłuższym czasie. Niekiedy nawet po latach od zakończenia szkodliwej relacji.

 

Skutki w sferze psychicznej

 

Osoby doświadczone szkodliwymi relacjami wykazują się najczęściej nieufnością. Obawiają się, że mogą ponownie zostać zranione, dlatego w kontaktach międzyludzkich zachowują dystans. Towarzyszy im ciągły stres i wrażenie, że niezależnie od jakichkolwiek starań wszystko i tak pójdzie źle.

 

Szczególny problem pojawia się przy próbie zaangażowania w nowy związek. Od konfrontacji z ludźmi znacznie bardziej komfortowe zdaje się zacisze własnego domu. Brak perspektyw na zdrową relację powoduje, że osoby doświadczone toksycznością przestają wierzyć w siebie. Znajduje to odzwierciedlenie w różnych aspektach ich życia. Nie odnoszą sukcesów w pracy i nieustannie szukają czyjejś aprobaty przed podjęciem znaczących decyzji. Wpadają w „psychiczne dołki”, z których nie potrafią skutecznie wyjść.

 

Nawet nie zdają sobie sprawy, że padają ofiarą zaburzeń lękowych, które uniemożliwiają im normalnie funkcjonowanie w społeczeństwie.

 

Skutki w sferze zdrowia fizycznego

 

Nie można oczywiście zapominać o wpływie, jakie wieloletni toksyczny związek może mieć na nasz organizm. Potwierdzenie tego faktu znajdziemy w wielu badaniach akademickich, prowadzonych na przestrzeni lat.

 

Zgodnie z ich wynikami osoby znajdujące się w pozycji „pokrzywdzonego” bardzo często muszą po latach mierzyć się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia choroby serca i cukrzycy. Narażone są także na nadciśnienie oraz zaburzenia układu sercowo-naczyniowego. Nierzadko wpadają w kompulsywne zaburzenia odżywiania. Tracą wówczas kontrolę nad podstawowymi mechanizmami organizmu.

 

Trzeba również poruszyć dość istotny problem, który dotyka osoby po destruktywnych związkach. Zdarza się, że aby poradzić sobie z przeżytą traumą, sięgają po różnego rodzaju środki. Mogą dzięki temu pozwolić sobie na chwilę ukojenia i odpocząć od pochmurnych myśli kłębiących się w głowie. W ten sposób bardzo łatwo wpaść w uzależnienie od alkoholu bądź innych używek. Niczym reakcja łańcuchowa potęgują one dalsze szkody w i tak już zdewastowanym organizmie.

 

Jak widać na podstawie powyższych przykładów, toksyczny związek stanowi często „czynnik zapalny” dla całego spektrum zaburzeń.

 

Związek z osobą o zaburzeniach zdrowia psychicznego

 

Poruszając tematykę toksycznych związków trzeba pamiętać, że w pewnych przypadkach niewłaściwe postawy prezentowane przez partnera mogą wynikać z jego własnych zaburzeń. Mowa tutaj w szczególności o klasyfikacji typów osobowości przyjętej w psychologii. Ich wspólną cechą jest to, że w sposób istotny odbiegają od ogólnie przyjętego wzorca społecznego.

 

Partner może być zupełnie świadomy swoich zaburzeń. Wówczas znacznie łatwiej go zrozumieć oraz wypracować wspólny schemat działania. Rozróżnienie pomiędzy poszczególnymi typami przynosi jednak znaczne trudności. Posiadają wiele cech wspólnych, dlatego poniżej skoncentrujemy się na podstawowych różnicach.

 

​​​​​​Osobowość narcystyczna

Często mówi się o kimś, że jest narcyzem. Zazwyczaj sformułowanie takie pada w sytuacji, gdy osoba przedkłada swoje własne potrzeby i pragnienia ponad dobro ogółu. W języku potocznym narcyz oznacza dla nas mniej więcej to samo co „samolub” albo „egocentryk”. Używamy tych określeń naprzemiennie, choć w rzeczywistości osobowość narcystyczna posiada także inne, znacznie bardziej szkodliwe cechy.

 

Toksyczny narcyz koncentruje się przede wszystkim na sobie. Jest głęboko przeświadczony o własnej wyższości, którą na każdym kroku stara się udowodnić. Nie wykazuje względem partnerów życiowych żadnej empatii. Wręcz przeciwnie – oczekuje, że to oni będą traktować go niczym centrum wszechświata.

 

Potrafi bez mrugnięcia okiem zignorować potrzeby partnera i lekceważyć jego złe samopoczucie. Liczy na nieustanną uwagę oraz podziw, co pozwala mu poczuć się spełnionym. Ciągle dba o to, aby w towarzystwie prezentował się nienagannie. Wszelkie przejawy krytyki w swoją stronę traktuje jako kompletnie nieuzasadniony atak.

 

Osoba narcystyczna potrafi w szybki i skuteczny sposób zdominować swojego partnera. Jego celem jest owinięcie go sobie wokół palca, co daje mu zupełną kontrolę nad życiem oraz prywatnością drugiej osoby. Nie zgadza się na żadne kompromisy, a swoje żądania potrafi wymusić uczynieniem z siebie w danej sytuacji ofiary.

 

Aby zagwarantować sobie uwagę partnera narcyz zafunduje mu nieustanną huśtawkę emocjonalną. Będzie sabotował każdy przejaw inicjatywy partnera, jeśli zauważy, że partnerowi na czymś zależy. Na porządku dnia codziennego jest również nieustanna krytyka i umniejszanie osiągnięć. Wszystko po to, aby wypracować w partnerze przekonanie, że nie jest nikim szczególnym.

 

Narcyz ma tendencję do lekceważenia partnera w towarzystwie, czyniąc sobie z niego obiekt drwin. Wszystko to po to, by mógł nakarmić swoje niedowartościowane ego. Jeśli zgodzi się na coś, na co nie ma ochoty, to wyraźnie da to odczuć partnerowi. Okazuje mu wówczas na każdym kroku swoje niezadowolenie i psuje dobry nastrój partnera. Jednym słowem będzie skrzętnie dbał o to, aby jego druga połówka nie czuła się spełniona i szczęśliwa.

 

Osoby będące w związkach z toksycznymi narcyzami bardzo często nie są w stanie poradzić sobie z przytłaczającą osobowością partnera. Godzą się na odsunięcie własnych potrzeb na dalszy plan, na każdym kroku usprawiedliwiając narcyza.

 

Osobowość borderline

 

Inaczej mówiąc „osobowość z pogranicza”. Osoba taka charakteryzuje się nadzwyczajną chwiejnością nastrojów, impulsywnością i skłonnością do wybuchów. W związkach wymaga ogromnych pokładów cierpliwości i zrozumienia. Potrafi podejmować decyzje radykalne, aby uzyskać od partnera oczekiwany rezultat. Jest w stanie szantażować go możliwością samookaleczenia lub odebrania sobie życia.

 

Osoba borderline nie potrafi poradzić sobie z wizją porzucenia. Z tego względu bardzo często podejmuje niezliczone kroki, aby uniemożliwić partnerowi odejście. Prowokuje konflikty, wyrzucając drugiej osobie, że nie jest przez nią wystarczająco mocno kochana. Ma pretensje, że nie otrzymuje tyle uwagi, ile powinna. Nie potrafiąc poradzić sobie z własnymi emocjami wyzwala agresję, która znajduje swoje ujście w osobach bliskich.

 

Wszelkie próby przekonania do sięgnięcia po pomoc traktuje jako atak i brak akceptacji. W konsekwencji prowadzi to u niej do paranoi, że koniec końców zostanie pozostawiona samej sobie.

 

Manipulant

 

Manipulację można określić przede wszystkim mianem pewnej techniki międzyludzkiej. Składa się na nią szereg zachowań, które czynią związek toksycznym. Objawia się w szczególności usilną potrzebą ciągłej kontroli partnera i wpływania na wszelkie aspekty jego życia.

 

Manipulant działa w sposób skryty, dając nam złudne poczucie, że to my podejmujemy wszelkie decyzje. W rzeczywistości to on sam pociąga za sznurki. W tym celu bardzo często posiłkuje się kłamstwem i próbuje wcisnąć nam wymyślone historyjki. Wszystko po to, żeby nie ujawnić swojej fasady.

 

Potrafi wymierzyć w czułe punkty, podkopując nasze poczucie własnej wartości i obnażając słabości. Kiedy dochodzi do konfrontacji manipulant potrafi wywrócić sytuację do góry nogami i zrzucić winę na partnera. Jeżeli brakuje mu już dalszych argumentów w dyskusji – ma w zwyczaju ceremonialnie zatrzaskiwać za sobą drzwi.

 

Bez mrugnięcia okiem szantażuje partnera pozostawieniem lub popełnieniem samobójstwa. W ten sposób osoby stosujące technikę manipulacji dają partnerowi do zrozumienia swoje rozczarowanie.

 

Choroba afektywna dwubiegunowa

 

Zaburzenie to objawia się dwoma występującymi na przemian okresami:

  • maniakalnymi oraz
  • depresyjnymi.

 

Pomiędzy nimi następuje także okres pozbawiony objawów. W trakcie epizodu maniakalnego osoba jest nader energiczna, wybuchowa, skłonna do podejmowania nagłych decyzji. W trakcie epizodu depresyjnego natomiast następuje znaczący spadek dynamiki. Osoba czuje się stale zmęczona, osowiała oraz przygnębiona.

 

Związek z partnerem dotkniętym opisaną przypadłością wymaga całego szeregu wyrzeczeń. Trzeba być przygotowanym na intensywną huśtawkę emocjonalną. Jednego dnia chory ma w sobie pokłady niespożytkowanej energii, jest radosny i snuje całą masę planów. Natomiast już następnego dnia zupełnie opada z sił i nie ma chęci, aby wyjść z łóżka.

 

Kolejnym objawem choroby jest zmienność nastroju oraz związane z tym impulsywne podejmowanie decyzji. Partner zupełnie nie zwraca uwagi na płynące z nich konsekwencje. Potrafi niespodziewanie dokonać zakupu wiążącego się z wydaniem znacznej sumy pieniężnej.  Może także zaciągnąć banku kredyt albo podejmować inne ryzykowne działania, które stanowią dla niego istotne zagrożenie.

 

Czy warto być ze sobą „na dobre i na złe”?

 

Powiedzieliśmy sobie, że każdy związek jest inny. Nie ma jednej reguły, którą można byłoby przypisać do wszystkich przypadków. Nie istnieje żaden złoty środek, który spowoduje z dnia na dzień ozdrowienie relacji.

 

Potrzebny jest ogrom pracy i poświęcenia, który powinien być wyraźnie widoczny po obu stronach. Osoby tkwiące w „toksycznym” związku muszą przede wszystkim być świadome w jaki sposób należy stawiać sobie nawzajem granice.

 

Kluczowym jest, aby wyrzeczenia partnerów nie były jedynie pustymi deklaracjami. Nie chodzi przecież o rzuconą od niechcenia obietnicę poprawy. Strony muszą poczynić rzeczywiste starania np. w postaci terapii. Dzięki temu będą mogły uzmysłowić sobie które zachowania wymagają rewizji i dalszej pracy.

 

W praktyce może się okazać, że pomimo podjętych starań nasz partner dalej nie ma zamiaru zmienić swoich przyzwyczajeń. Otwarta komunikacja z nim napotyka niemożliwe do przezwyciężenia przeszkody. W takich sytuacjach powinniśmy zadać sobie pytanie,: „Czy takie życie ma sens?”.

 

Podsumowanie:

  • Toksyczny związek to innymi słowy zbiór cech lub zaburzeń, które możemy przypisać partnerowi lub partnerom. 
  • Toksyczność może przybrać różne formy: m.in. agresja, zdrada, nadmierna kontrola partnera.
  • Pozostawanie w szkodliwym związku ma istotne konsekwencje dla zdrowia psychicznego oraz dla naszego organizmu.
  • Szczególnie narażone na nieprawidłowości są związki z osobami o zaburzeniach osobowości.
  • Trudności w wypracowywaniu kompromisów pojawiają się w przypadku narcyzów, manipulantów, osobowości borderline i choroby afektywnej dwubiegunowej.
  • Do uzdrowienia toksycznej relacji konieczne jest obustronne zaangażowanie i wola zmiany.

Kancelaria Radcy Prawnego Arlety Dub-Brych zajęła I miejsce w Konkursie Orły Prawa 2022 o czym możesz przeczytać tutaj

Obszar działania: Niegowa, Koniecpol, Szczekociny, Włodowice, Siewierz, Ogrodzieniec, Olkusz, Katowice, Częstochowa, Poręba, Poraj, Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza, Będzin, Zawiercie, Myszków, Żarki, Lelów



Dodano: 26 październka 2022 Wyświetleń: 5923 Radca prawny Arleta Dub-Brych
Wstecz

Kancelaria Radcy Prawnego
Arleta Dub-Brych w Zawierciu

ul. Reymonta 2/3
42-400 Zawiercie

Godziny otwarcia:

Poniedziałek: 7-15
Wtorek: 7-20
Środa: 7-15
Czwartek: 7-20
Piątek: 7-15

Soboty oraz inne godziny - tylko po wcześniejszym
telefonicznym uzgodnieniu spotkania.

Kancelaria Radcy Prawnego
Arleta Dub-Brych w Lelowie

ul. Brzozowa 28
42-235 Lelów

Godziny otwarcia - Klienci przyjmowani są tylko po wcześniejszym telefonicznym uzgodnieniu spotkania.

 

tel. kom. 883 768 968

e-mail: biuro@legeartis-kancelaria.pl

Z uwagi na częste wyjazdy do Sądu proszę o wcześniejsze
ustalenie terminu spotkania pod wskazanym numerem telefonu
lub za pomocą adresu poczty elektronicznej.

 

Top