Czy można wymeldować małżonka ze swojego mieszkania?

Czy można wymeldować współmałżonka ze swojego mieszkania?

Zagadnienie wymeldowania współmałżonka z mieszkania, szczególnie w kontekście trwającego małżeństwa lub separacji, budzi wiele pytań prawnych i emocjonalnych. W niniejszym artykule omówimy, w jakich sytuacjach można to zrobić, jakie przepisy regulują ten proces oraz jakie mogą być jego konsekwencje.

Czytając dalej dowiesz się:

Jakie są podstawy meldunku

Kiedy możliwe jest wymeldowanie współmałżonka?

Kiedy współmałżonek może zostać wymeldowany z urzędu?

Konflikty między małżonkami

Prawo do lokalu a meldunek

Specyfika sytuacji właściciela mieszkania

Jak przebiega proces wymeldowania?

Podstawy prawne meldunku

Meldunek w Polsce pełni funkcję administracyjną i jest potwierdzeniem miejsca zamieszkania osoby. Nie przesądza jednak o prawie własności ani o prawie do korzystania z lokalu. Zgodnie z przepisami ustawy o ewidencji ludności, obowiązek meldunkowy dotyczy jedynie rejestracji faktycznego miejsca pobytu stałego lub czasowego.

Z tego wynika, że samo zameldowanie współmałżonka w mieszkaniu nie oznacza, że ma on prawo własności lub korzystania z lokalu, jeśli nie wynika to z odrębnych tytułów prawnych (np. umowy najmu, współwłasności).

Kiedy możliwe jest wymeldowanie współmałżonka?

Wymeldowanie jest możliwe tylko w określonych sytuacjach, a proces ten wymaga uzasadnienia faktem, że dana osoba faktycznie opuściła miejsce zamieszkania i nie zamierza tam wracać. Kluczowe znaczenie ma tu przepis art. 35 ustawy o ewidencji ludności, który stanowi, że wymeldowania można dokonać:

dobrowolnie przez osobę zameldowaną, gdy zmienia miejsce pobytu,
z urzędu, gdy organ administracyjny ustali, że osoba opuściła lokal na stałe.

Kiedy współmałżonek może zostać wymeldowany z urzędu?

Jeżeli współmałżonek przestał faktycznie mieszkać w lokalu (np. wyprowadził się do innego miejsca), właściciel mieszkania może złożyć wniosek o wymeldowanie go administracyjnie. Organ gminy przeprowadzi postępowanie wyjaśniające, w którym zbada, czy dana osoba faktycznie opuściła miejsce pobytu na stałe.

Konflikty między małżonkami

W sytuacji konfliktu między małżonkami, wymeldowanie może stać się przedmiotem sporu. Jeśli współmałżonek nie zgadza się na wymeldowanie i twierdzi, że nadal zamieszkuje w lokalu, sprawa może wymagać rozstrzygnięcia w postępowaniu administracyjnym lub nawet sądowym.

Prawo do lokalu a meldunek

Jeśli współmałżonek ma tytuł prawny do mieszkania (np. jest współwłaścicielem lub posiada prawo do użytkowania wynikające z ustroju majątkowego małżeńskiego), samo wymeldowanie nie pozbawia go prawa do korzystania z lokalu. W takim przypadku kwestie zamieszkiwania w lokalu mogą wymagać rozstrzygnięcia w postępowaniu rozwodowym lub o podział majątku.

Specyfika sytuacji właściciela mieszkania

Jeżeli mieszkanie jest wyłączną własnością jednego z małżonków, sytuacja może wydawać się prostsza, ale nadal wymaga zastosowania określonych procedur:

Właściciel może żądać, aby drugi małżonek opuścił lokal, jeśli nie ma tytułu prawnego do mieszkania.
Jeśli współmałżonek nie wyprowadza się dobrowolnie, konieczne może być złożenie pozwu o eksmisję.

Warto pamiętać, że wymeldowanie administracyjne nie jest tożsame z fizycznym usunięciem osoby z mieszkania.

Sytuacje szczególne: separacja i rozwód

W przypadku separacji faktycznej lub prawnej, współmałżonkowie często podejmują decyzję o rozdzieleniu miejsca zamieszkania. Jeśli jeden z małżonków opuszcza wspólne mieszkanie i zamieszkuje gdzie indziej, możliwe jest jego wymeldowanie z urzędu.

W sprawach rozwodowych sąd może zadecydować o sposobie korzystania z mieszkania ze wspólnie zajmowanego mieszkania. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach może orzekać o eksmisji.

Jak przebiega proces wymeldowania?

Proces wymeldowania wymaga złożenia wniosku do właściwego urzędu gminy. Wniosek powinien zawierać:

dane osoby wnioskującej i osoby, która ma zostać wymeldowana,
adres lokalu,
uzasadnienie wskazujące, że dana osoba opuściła miejsce zamieszkania.

Organ administracyjny przeprowadza postępowanie wyjaśniające, które może obejmować przesłuchanie świadków, wizję lokalną czy żądanie dokumentów potwierdzających faktyczne opuszczenie mieszkania.

Podsumowanie

Małżonek chcący wymeldować drugiego małżonka może uczynić to, dokonując stosownego zgłoszenia. Powinien jednak pamiętać o spełnieniu wymaganych przepisami przesłanek. Najważniejsza z nich to trwałe, wynikające z uprzednio podjętego zamiaru opuszczenie lokalu mieszkalnego. Powinno mieć charakter dobrowolny, przy czym orzecznictwo dopuszcza w tym zakresie szereg wyjątków. Jednym z nich jest np. uprzednia eksmisja małżonka na mocy prawomocnego orzeczenia sądowego. Wymeldowanie jest jedynie czynnością ewidencyjną, nie wywołuje skutków prawnych. Więcej na temat uprawnień małżonka do towojego mieszlania lub domu przeczytasz tutaj.