Pytanie to nierzadko pojawia się przy okazji spraw dotyczących działu spadku i podziału majątku. Często zdarza się, iż na podstawie aktu własności ziemi stwierdzającego nabycie przez jednego z małżonków własności nieruchomości rolnej w drodze ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych został on wpisany w księdze wieczystej jako wyłączny właściciel gospodarstwa rolnego objętego tym aktem. Czy takie gospodarstwo stanowi majątek osobisty nabywcy czy wręcz przeciwnie wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków?
Problem ten został jednoznacznie rozstrzygnięty w orzecznictwie Sądu Najwyższego, które to stwierdziło, iż nieruchomość nabyta na podstawie wyżej wspomnianej ustawy przez jednego z małżonków pozostającego w związku małżeńskim wchodzi w skład majątku wspólnego, jeżeli w dacie wejścia w życie wyżej wspomnianej ustawy tj. 04 listopada 1971r. stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami podlegały ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. W tej sytuacji wpis w księdze wieczystej jako właściciela nieruchomości jednego z małżonków oznacza, wymagającą usunięcia, niezgodność treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.
Taka sama zasada dotyczy gospodarstw rolnych przekazanych na podstawie ustawy z dnia 27 października 1977r. o zaopatrzeniu emerytalnym oraz o innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin (Dz. U. Nr 32, poz. 140) czy też na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 1982r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (Dz. U. z 1989r., Nr 24, poz. 133 ze zm.) następcy pozostającemu w ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, a zatem one również wchodzą w skład majątku wspólnego małżonków.
Zagadnienie podstaw ujawniania w księdze wieczystej prawa własności do nieruchomości na rzecz współmałżonka osoby, której prawo tym dokumentem zostało stwierdzone, w przypadku gdy małżonek ten nie został w nim wskazany jako nabywca tego prawa, a weszło ono do ich majątku wspólnego jest kontrowersyjne i w zależności od konkretnego przypadku ujawnienie w księdze wieczystej obojga małżonków nastąpi bądź na podstawie wniosku, do którego zostaną dołączone odpowiednie dokumenty bądź w drodze powództwa o usunięcie niezgodności pomiędzy stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze, a rzeczywistym stanem prawnym.
radca prawny Arleta Dub-Brych
Obszar działania: Zawiercie, Myszków, Żarki, Janów,, Lelów, Koniecpol, Szczekociny, Dąbrowa Górnicza, Olkusz, Częstochowa, Katowice, Sosnowiec, Będzin, Mikołów, Kielce, Włoszczowa, Warszawa, Wrocław, Opole.
Obszar działania: Niegowa, Koniecpol, Szczekociny, Włodowice, Siewierz, Ogrodzieniec, Olkusz, Katowice, Częstochowa, Poręba, Poraj, Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza, Będzin, Zawiercie, Myszków, Żarki, Lelów