Blog | Kancelaria Radcy Prawnego Arleta Dub-Brych - Upadłość konsumencka kontra postępowanie egzekucyjne

Upadłość konsumencka może zostać orzeczona w efekcie przeprowadzenia postępowania upadłościowego – a jego wszczęcie możliwe jest wyłącznie na wniosek, który należy złożyć do właściwego sądu gospodarczego. Zgodnie z przepisami ustawy sąd ogłasza upadłość konsumencką wobec „dłużnika, który stał się niewypłacalny. Natomiast dłużnik jest niewypłacalny jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące”.

Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej może złożyć osoba fizyczna, nieprowadząca działalności gospodarczej – czyli konsument. Dłużnikiem może być również podmiot, który przestał być wspólnikiem spółki osobowej, jeżeli od dnia wykreślenia z właściwego rejestru upłynął minimum rok.

Najprościej rzecz ujmując – postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest narzędziem, z którego mogą przede wszystkim skorzystać osoby znajdujące się w ciężkiej sytuacji finansowej i nie mogące sobie poradzić ze spłatą zaciągniętych zobowiązań finansowych. Zazwyczaj na taki krok decydują się dłużnicy, których zadłużenie opiewa na tak wysoką kwotę, że nie mają możliwości spłacenia swoich wierzycieli. Często zdarza się również, iż w stosunku do dłużnika toczą się już postępowania egzekucyjne prowadzone przez komornika. Dłużnicy często nie mają świadomości, iż postępowanie egzekucyjne można zatrzymać, a możliwość taką daje właśnie zainicjowanie postepowania o upadłość konsumencką.

Należy mieć jednak na względzie, że samo złożenie wniosku o upadłość konsumencką nie powoduje automatycznego wstrzymania postępowań egzekucyjnych prowadzonych wobec dłużnika. Można wysnuć wniosek, iż w czasie pomiędzy złożeniem wniosku o upadłość konsumencką a wydaniem przez sąd postanowienia w tym przedmiocie dłużnik nie korzysta z żadnej ochrony, a tym samym wierzyciele mogą w tym czasie skutecznie dochodzić swoich wierzytelności.

W każdym przypadku bezspornie celem postępowania upadłościowego jest oddłużenie dłużnika z całości albo z części ciążących na nim zobowiązań finansowych. Warto zaznaczyć, iż upadłość dotyczy wyłącznie długów, które powstały przed jej ogłoszeniem przez sąd. Wniosek o upadłość konsumencką może złożyć dłużnik, który przykładowo wpadł w tzw. spiralę kredytową, zadłużył się z uwagi na chorobę, uzależnienie czy też utratę pracy. Co istotne – dłużnik składając wniosek do sądu o upadłość konsumencką powinien uzasadnić go w taki sposób aby wykazać, iż nie jest w stanie dokonywać regularnej spłaty wierzycieli, a co za tym idzie w sposób niezawiniony stał się niewypłacalny.

Z chwilą wydania przez sąd postanowienia stwierdzającego upadłość konsumencką dłużnika, wszystkie postępowania egzekucyjne wszczęte przed datą wydania tego postanowienia, które toczyły się przeciwko dłużnikowi ulegają zawieszeniu w mocy prawa, a z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości zostają one umorzone. Fakt, iż wskazane konsekwencje kolejno zawieszenia a następnie umorzenia postępowania egzekucyjnego następują z mocy prawa oznacza, iż dłużnik nie musi w tym zakresie zwracać się do komornika, który prowadził te postępowania. Zawieszenie oraz umorzenie dotyczy wszystkich wierzytelności, które były przedmiotem egzekucji.

Istotną okolicznością dla dłużnika jest również fakt, iż po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej nie jest już możliwe, aby zostały wszczęte nowe postępowania egzekucyjne wobec tych wierzytelności, które były przedmiotem postępowania upadłościowego. Dlatego na etapie sporządzania wniosku o upadłość konsumencką warto precyzyjnie określić ilość i wartość długów. Niewątpliwie ogłoszenie wobec dłużnika upadłości konsumenckiej jest korzystnym rozwiązaniem. Należy jednak pamiętać, iż fakt „pozbycia się” osoby komornika nie oznacza, iż osoba dłużnika i jego zobowiązań zostaje bez kontroli, gdyż w miejsce komornika wchodzi syndyk sprawujący kontrolę nad masą upadłości.

Z każdym kolejnym rokiem zdecydowanie wzrasta liczna ogłoszonych upadłości konsumenckich. W związku z tendencją wzrostową w dniu 24 marca 2020 r., weszła w życie nowelizacja przepisów ustawy, które mają za zadanie uprościć procedurę postępowania upadłościowego.

Dłużnicy muszą pamiętać, iż ogłoszenie upadłości konsumenckiej jest możliwe więcej niż jeden raz w życiu, jednakże nie może to nastąpić wcześniej niż po upływie 10 lat od dnia głoszenia poprzedniej upadłości.

Nie tylko w dobie zapowiadanego kryzysu gospodarczego, przed którym niewątpliwie stawa nas obecny stan epidemiologiczny, przeciętny Kowalski może zderzyć się z problemem niewypłacalności. Z pozoru prosty formularz wniosku o upadłość konsumencką okazuje się nie do pokonania, z uwagi na konieczność wypełnienia wielu danych i tabel a także zgromadzenia szeregu dokumentów. Dodatkowo stres związany ze złożeniem wniosku potęguje fakt, iż w razie jego oddalenia kolejny raz będzie można go złożyć dopiero po upływie dziesięciu lat. Nic więc dziennego, że konsumenci szukają pomocy wśród profesjonalistów znających o wiele lepiej gąszcz niezrozumiałych przepisów i mających odpowiednie doświadczenie.