W naszym kraju co pewien czas niczym bumerang powraca temat dotyczący legalizacji narkotyków i innych środków odurzających. Kwestie z tym związane elektryzują społeczeństwo wywołując wiele kontrowersji. W debacie publicznej nie brakuje zwolenników legalizacji określonych narkotyków i innych substancji psychoaktywnych. Oczywiście równie liczne grono przeciwników oponuje im podkreślając ich szkodliwość.
Nie wchodząc jednak w kwestie światopoglądowe i pozostając na gruncie obowiązującego prawa wskazać należy, że obecnie w Polsce posiadanie narkotyków jest zabronione, a co za tym idzie może pociągać za sobą poważne konsekwencje prawnokarne. Biorąc pod uwagę fakt, że praktyka pokazuje w sposób dobitny, iż bardzo często osobami „przyłapanymi” na posiadaniu narkotyków są osoby, które za ich sprawą szukały incydentalnej rozrywki, w lekkomyślny sposób uznały, że będzie to świetny dodatek do spotkania towarzyskiego czy po prostu kierowała nimi ciekawość należy uznać, że omawiany problem jest niezwykle ważny i warty szerszego omówienia. A więc czy niewinny wybryk zawsze musi wiązać się z wielkimi konsekwencjami? O tym poniżej.
Dokonując przedmiotowych rozważań należy na samym wstępie odnieść się do regulacji przewidzianych w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii. Jest to istotne, gdyż z ich treści możemy dowiedzieć się, że ustawodawca dokonał klasyfikacji i rozróżnienia kilku różnych sytuacji. Kryterium rozróżnienia w tym przypadku jest ilość posiadanych środków. Zgodnie z tym wyróżniamy typ podstawowy zagrożony karą do 3 lat pozbawienia wolności, typ kwalifikowany charakteryzujący się posiadaniem „znacznej ilości” zagrożony karą od roku do 10 lat pozbawienia wolności oraz typ uprzywilejowany tzw. „mniejszej wagi” zagrożony karą grzywny, ograniczenia wolności lub jej pozbawienia do roku. Ustawodawca przewidział również specjalne rozwiązanie, swoisty „wytrych” pozwalający na całkowite uniknięcie kary. Zgodnie z nim sprawca posiadający nieznacznej ilości narkotyku, przeznaczonej na własny użytek może w przypadku niecelowości orzekania oczekiwać umorzenia postępowania.
Powyżej użytych zostało kilka zwrotów o charakterze nieostrym. Naturalnym jest w związku z tym pytanie co oznaczają zwroty „znaczna ilość”, „przypadek mniejszej wagi” czy „nieznaczna ilość”. Niestety na to pytanie nie sposób udzielić odpowiedzi. W praktyce w przypadku zatrzymania znalezione przy sprawcy narkotyki zostają podzielone na porcje na podstawie których określa się ich ilość, co ułatwia zakwalifikowanie ich do określonego przedziału. Nie ma jednak jasnych kryteriów czy „widełek” które rozróżniają, czy w danym przypadku zachodzi przypadek mniejszej wagi, czy sprawca posiadał nieznaczną ilość. Jest to celowy zabieg ustawodawcy, który w ten sposób chciał pozostawić większy zakres swobody organom stosującym prawo. Dzięki temu każdy przypadek może być oceniony indywidualnie co ma zapobiegać karaniu m.in. osób, które zostały przyłapane „na gorącym uczynku” pierwszy raz w życiu a w ich posiadaniu znajdował się np. „mały skręt marihuany”.
Zastosowanie takiego zabiegu przez ustawodawcę jest również wyrazem zaufania do wiedzy, intuicji i prawidłowości oceny sytuacji przez organy władzy publicznej oraz sądy. Nie sposób jednak nie zauważyć, że stanowi również idealne pole do obrony i podejmowania aktywnych prób uniknięcia konsekwencji swojego wybryku. Żeby jednak były to próby skuteczne konieczne jest zastosowanie odpowiedniej strategii i argumentacji. To zaś wymaga odpowiedniej wiedzy i doświadczenia. Niezwykle istotnym jest odpowiednie zgromadzenie i ocena materiału dowodowego. Wartym przeanalizowania jest każdy szczegół, za pomocą którego możliwym będzie wykazanie, że dany incydent jest jedynie jednorazowym wybrykiem związanym np. z młodym wiekiem czy lekkomyślnością. Trzeba bowiem pamiętać, że poszczególne sytuacje nie są „czarno-białe” a wbrew intuicyjnemu przekonaniu, że najlepszym rozwiązaniem jest dążenie do usilnego wykazania, że nasz konkretny przypadek to właśnie ten przypadek posiadania nieznacznej ilości środka na własny użytek w rzeczywistości może okazać się to „drogą donikąd”. Trzeba bowiem mieć świadomość, że nawet pomimo silnego subiektywnego przekonania o nieszkodliwym charakterze swojego zachowania, obiektywnie sytuacja może wyglądać zdecydowanie inaczej. W takim wypadku ważnym jest uświadomienie sobie rzeczywistego pola manewru i realnego celu jaki można osiągnąć. Zasadnym jest przedefiniowanie swojej strategii i rozważenie np. wniosku o warunkowe umorzenie postępowania, bądź podjęcia starań w celu „wynegocjowania” kary pozbawienia wolności, ale z warunkowym zawieszeniem wykonania. Mówiąc wprost- trzeba umieć zmierzyć siły na zamiary i wybrać takie środki obrony, które realnie mogą przynieść korzyść.
Strategii, które można podjąć w omawianych przypadkach jest naprawdę wiele i nie sposób opisać ich w ramach jednego materiału. Ważnym jest również to, że zgodnie z powyższym każdy przypadek jest inny. Oprócz tego, że stan faktyczny w każdej sytuacji będzie od siebie różnił się poszczególnymi detalami, różne będą okoliczności, różne osoby sprawcy (istotną rolę może odegrać np. wiek, uprzednia karalność itp.) to również w konkretnym przypadku, konkretna osoba może mieć różne priorytety, chcąc chronić różne, istotne dla siebie wartości. Dla jednych niezwykle istotnym może być zachowanie statusu osoby niekaranej ze względu na wymogi określonych zawodów. Dla innych ważne będzie poniesienie jak najmniejszego uszczerbku finansowego ze względu na sytuację życiową. Jeszcze inni mogą mieć jeszcze inne interesy, które będą chcieli usilnie obronić. Dlatego też w przypadku, gdy już „zostaniemy przyłapani” warto skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, który będzie w stanie w sposób obiektywny przeanalizować zaistniałą sytuację, ocenić wszelkie zmienne i dobrać odpowiednie narzędzia w postaci środków prawnych adekwatnych do realnie możliwego do osiągnięcia celu.
Jeżeli niniejszy artykuł pomógł Państwu w rozwiązaniu problemu lub wzbudził Państwa zainteresowanie uprzejmie proszę o udostępnienie go, zostawienie komentarza i polubienie. Będzie to dla Nas wyraźny sygnał motywujący do dalszej pracy i tworzenia kolejnych treści.
Jednocześnie zachęcam do odwiedzin Naszego bloga. Znajdują się na nim treści dotyczące wielu dziedzin prawa w tym m.in prawa rodzinnego, spadkowego czy karnego. Jeżeli jednak Państwa zainteresowanie wzbudza nieporuszany dotychczas temat zapraszam do dzielenia się swoimi pomysłami w komentarzu. Dzięki temu udostępniane treści będą jeszcze bardziej zbliżone do Państwa oczekiwań.
Kancelaria Radcy Prawnego Arlety Dub-Brych zajęła I miejsce w Konkursie Orły Prawa 2022 o czym możesz przeczytać tutaj
Obszar działania: Niegowa, Koniecpol, Szczekociny, Włodowice, Siewierz, Ogrodzieniec, Olkusz, Katowice, Częstochowa, Poręba, Poraj, Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza, Będzin, Zawiercie, Myszków, Żarki, Lelów